8. τὸ πηγάδι τοῦ Ἰακώβ (Ἰω.4:1-42)

ὁ πολιτισμός, ὁ μηχανισμὸς τῆς διηνεκοῦς διάκρισης, τοῦ ἀέναου πολέμου τῆς ἐτερότητας [στ.9 & 20], στέκεται πάντα πάνω σὲ μνημεῖα [στ.12 & 20]. μνημεῖα ποὺ δίνουν νόημα καὶ λόγο στὴν ἑνότητα τῆς ὁμάδας σὰν ἀπολύτως ἄλλης ἀπέναντι στὶς ἄλλες ὁμάδες, ἀπέναντι στὰ ἄλλα συλλογικὰ νοήματα.
ὁ Ἰησοὺς προτείνει στὴν ἀκροάτριά του τὴν ζωὴ στὴν πληρότητά της [στ.10], καὶ τὸ κάνει ζητῶντας της νὰ ἀφήση πίσω της κάθε πολιτισμό [στ.21 & 23], κάθε βεβαιότητα ἀνακυκλώμενης τάξης [στ.13]. 
δὲν προτείνει μιὰν νέα τάξη, ἕναν νέον πολιτισμό, οὔτε, πολὺ περισσότερο, μιὰν βελτιωμένη ἔκδοση τοῦ πολιτισμοῦ: προτείνει τὸν ἑαυτό του [στ.26]. κι αὐτὸν δὲν τὸν συναντᾶ κανεὶς στὸν κόσμο τοῦ πολιτισμοῦ, ἀλλὰ στὴν βαθειὰ καρδιά [στ.23-4]. ἄλλωστε κι ἡ ἀκροάτριά του δέχεται τὸν λόγο του γιατὶ τῆς ἀποκάλυψε ὅτι μοιραζότανε μαζί της τὴν ἐσωτερικὴ ζωή της [στ.29] κι ὄχι γιατὶ προσηλυτίσθηκε σὲ μιὰν κάποια βελτιωμένη πολιτιστικὴ-θρησκευτικὴ πρόταση.

...
δικαιούμαστε (...) νὰ ποῦμε ὅτι ἂν εἶναι ἔτσι, τότε ὁ πολιτισμὸς ὄχι μόνον εἶναι ξένος πρὸς τὸν Σαρκωμένο Λόγο (δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι τὸ περιστατικὸ αὐτὸ ἀναφέρεται μόνο στὸ εὐαγγέλιο τοῦ Ἰωάννη, ποὺ γράφτηκε καὶ ἐκφράζει τὴν παύλεια μικρασιατικὴ παράδοση), ἀλλὰ καὶ ἐμπόδιο στὴν ἐλευθερία τῆς μετοχῆς τῆς αὐθεντικῆς ζωῆς ποὺ μᾶς προτείνει.